De schrik van iedere zwangere vrouw: bloedverlies!
Je valt binnen een aantal seconden van je roze wolk af; twijfel en onrust slaan toe.
Misschien geheel onverwacht, misschien lang op gewacht, maar je bent zwanger. En dan krijg je de schrik van je leven: bloed in je onderbroek en/of hevige buikpijn. Heb ik nu een miskraam?

Een miskraam begint meestal met bloedverlies. Eerst een beetje, maar na gelang de tijd verstrijkt zal dit meer en helderrood worden. Ook zal er buikpijn optreden in de vorm van hevige menstruatiekrampen. Dit wordt veroorzaakt door de baarmoeder die het vruchtje wil afstoten.
Zwangerschapsverschijnselen, zoals misselijkheid en gevoelige borsten kunnen verminderen of verdwijnen.
De bloeding kan binnen enkele uren tot dagen toenemen en kortdurend hevig zijn. Je verliest het vruchtje in de vorm van stolsels en stukjes weefsel.
Dit kan met menstruatieachtige of weeënachtige pijn samen gaan.

En in sommige situaties wordt op een echo ontdekt dat het embryo niet meer leeft, terwijl er nog geen bloedverlies is geweest. Je kunt dan binnen enkele dagen (soms weken) een bloeding verwachten waarbij het vruchtje vanzelf wordt afgestoten.
Of de verloskundige regelt een verwijzing naar de gynaecoloog voor je.
Sommige vrouwen vinden het moeilijk te moeten wachten tot de miskraam vanzelf op gang komt en de bloeding weer ophoudt.
Bij een curettage wordt de baarmoeder via de vagina met een dun slangetje leeggezogen of met een schrapertje schoongemaakt. Als alle weefselresten zijn verwijderd, houdt de bloeding vanzelf binnen enkele dagen op.
Een curettage is een ingreep die 5 tot 10 minuten duurt. Je krijgt een korte narcose en merkt dan niets van de ingreep.
Bij curettage is er een kleine kans op een complicatie waardoor verdere behandeling nodig is. Voor meer informatie hierover zie de website nvog.nl

Oorzaak miskraam

Een miskraam wordt meestal veroorzaakt door een afwijking van het embryo. Het embryo kan door deze afwijking niet meer groeien en wordt afgestoten.
Een miskraam ontstaat in ieder geval niet door lichamelijke inspanning. Zo kunnen bijvoorbeeld vrijen, vallen, fietsen, paardrijden of motorrijden geen miskraam veroorzaken

Onderzoek

Bij bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap is niet direct duidelijk of het vruchtje nog leeft of is afgestoten.
De verloskundige zal bij bloedverlies eerst een aantal vragen stellen over het bloedverlies, eventuele buikpijn of andere klachten. Dit gesprek kan telefonisch plaatsvinden.
Echoscopisch onderzoek kan duidelijk maken of het embryo(vruchtje) nog leeft. Meestal kan gezien worden of het hartje nog klopt. In dat geval is de kans op een miskraam zeer klein, maar niet uitgesloten. Een lege vruchtzak of een embryo waarvan het hartje niet meer klopt kan met echoscopie betrouwbaar worden opgespoord.
Vroeg in de zwangerschap kan een echo het beste via de vagina worden uitgevoerd.
Wat later in de zwangerschap kan een echo ook via de buikwand worden gemaakt. Pas vanaf zes weken zwangerschap is op de echo te zien of het hartje van de vrucht klopt.

Overige adviezen

Je kunt een miskraam niet voorkomen of tegenhouden. Dit kan ook niet door bedrust of medicijnen te nemen.
Als het bloedverlies of de krampen (tijdelijk) hevig zijn, is steun van een vertrouwd iemand belangrijk. Bij menstruatieachtige pijn kun je een pijnstiller nemen, bij voorkeur paracetamol. Het afgestoten weefsel hoef je niet te bewaren.

Lichamelijk en emotioneel herstel na een miskraam

Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam of curettage is meestal vlot. Gedurende één tot twee weken kan er nog wat bloedverlies of bruine afscheiding zijn. Nadat het bloedverlies is gestopt, is het lichaam voldoende hersteld om weer opnieuw zwanger te worden. Het is na een miskraam niet moeilijker om zwanger te worden.

Een miskraam is vaak erg ingrijpend. De miskraam brengt een abrupt einde aan de plannen en de fantasieën over het verwachte kind. Veel vrouwen reageren aanvankelijk nogal geschokt. Vooral de eerste weken kan het verdriet heel intens zijn. Naast verdriet kunnen er andere gevoelens bestaan zoals schuld, schaamte, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte, falen van het eigen lichaam of jaloezie naar andere zwangere vrouwen. Deze gevoelens zijn heel begrijpelijk. Neem de tijd om deze gevoelens te verwerken en probeer er over te praten met iemand die je vertrouwt, want dat lucht vaak op. Voor de buitenwereld is het verlies meestal onzichtbaar. Dit maakt het moeilijker om je gevoelens met anderen te delen.

Iedereen verwerkt een miskraam op haar of zijn eigen manier. Dit verschil in verwerking kan een druk op je relatie geven. Probeer hier samen over te praten en elkaar de ruimte en tijd te geven om het verlies te verwerken. Wanneer andere kinderen uit het gezin wisten dat je zwanger was, is het meestal goed om open en op een eenvoudige manier over de miskraam te praten. Ook kan steun worden gezocht bij andere mensen die hetzelfde hebben meegemaakt.

Nagesprek

Maak gerust een afspraak met de verloskundige om nog eens na te praten over de miskraam, bijvoorbeeld na enkele weken of wanneer je er behoefte aan hebt. Misschien wil je nog eens praten over de oorzaak van de miskraam, je lichamelijk herstel, het op gang komen van de menstruatie of de verwerking van het verlies.

Vrouwen die na een miskraam opnieuw zwanger worden, voelen zich vaak de eerste tijd onzeker en bang. Ze zijn er wel blij mee, maar zijn ook bang dat het opnieuw mis zal gaan. Deze gevoelens zijn heel normaal. Meestal verloopt een volgende zwangerschap goed. Dit kan soms zelfs helpen bij het verwerken van het verdriet.

Tot slot

Er bestaat geen landelijke hulporganisatie die zich speciaal richt op vrouwen die een miskraam doormaakten. Niettemin kan een aantal (plaatselijke) instanties behulpzaam zijn bij het beantwoorden van vragen en bij het zoeken van hulp en steun in de woonomgeving.

Meer informatie op de site van de verloskundige. Op deze site staat veel over het verwerken van een miskraam.

Er worden ook contact avonden georganiseerd en men kan telefonisch met een lotgenoot spreken.

Freya, Patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek
Postbus 476, 6600 AL Wychen, tel: 024-6451088
, Freya richt zich met name op vrouwen die een miskraam hebben gehad na een reageerbuisbevruchting.

Boeken

• Cuisinier M, Janssen H. “Met lege handen”. Van Holkema en Warendorf, 3e druk 2000. ISBN 9026966997
• Van Buuren M, Braam W. “Als je zwangerschap misloopt”. De Kern, Baarn, 6e druk 1999. ISBN 9032506749
• Spitz, Keirse M en Vandermeulen A. “Tussen iets en niets, omgaan met het verlies van een prille zwangerschap”. Lanno Tielt, 1998 ISBN 9020934449